Ο άγιος Νικόλαος, ένας δημοφιλής λαϊκός άγιος!!!Ο άγιος είναι πολύ γνωστός σαν προστάτης των ναυτικών. Είναι ένας από τους πιο αγαπητούς προστάτες άγιους του Ελλαδικού νησιωτικού χώρου και όχι μόνο. Ταξιδιώτες, ναυτικοί, πλοιοκτήτες, έμποροι που μετέφεραν εμπορεύματα μέσο θαλάσσης, τον λατρεύουν. Μεγάλη εμπορικοί οίκοι, στις Ελληνικές παροικίες, των μεγάλων πόλεων της Ευρώπης, χρηματοδοτούσαν και έκτιζαν, προς τιμή του, λαμπρούς Ναούς. Πολλά πλοία (εμπορικά – επιβατικά - πολεμικά) φέρουν τιμητικά (αλλά και ως συνεχή ευλαβική επίκληση) το όνομά του. Σε κάθε (είδους) τρικυμιά ο
άγιος καλείτε να επέμβει και να σώσει αυτούς που τον επικαλούνται.
Ο άγιος Νικόλαος είναι ένας δημοφιλής λαϊκός άγιος γιατί το ίδιο το όνομά του στην κυριολεξία σημαίνει Νίκη του Λαού!!!
Πολλές εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο Νικόλαο. Κάπου λίγο πριν από τα 1700, ένας ολόκληρος οικισμός που υπήρχε στην άκρη του κάμπου, στα ριζά ενός βουνού, καταστράφηκε -πιθανώς από πειρατές- και οι κάτοικοί του ανέβηκαν προς τα πάνω. Αυτό το πρώτο χωριό, ονομαζόταν «Γουλουμάτα» και λέγεται ότι οι αρχικοί κάτοικοί του είχαν έρθει από την Kεφαλληνία. Αυτοί, οι πρώτοι «Σταυριώτες» (απο το 1589 και πιο πριν) λάτρευαν τον Άι Νικόλα τον Γουλουμή! Αλλα και πιο πάνω, στα Λουκάτα και στο Καμάρη, υπείρχαν άλλες δύο εκλησείες στο όνομά του!
Στο Σταυρό έχουμε λοιπον, πολλές εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο Νικόλαο (Δαφνάτα, Λουκάτα, Γουλουμάτα και έναν της στη «Πέτρας») Αυτό φαίνεται λίγο περίεργο γιατί αν και νησί η Κέρκυρα, ο Σταυρός δε φημίζεται και πολύ για τους Ναυτικούς του... εξάλλου είναι ορεινό χωριό!
Ορεινό αλλά ελαιοχώρι!
Ίσος εδώ να βρίσκετε η εξήγηση τις ιδιαίτερης αγάπης που έχουν οι παλαιοί Σταυριώτες προς τον Άγιο της Θάλασσας.
Οι λαδέμποροι στην Κωνσταντινούπολη είχαν για προστάτη τον Άγιο Νικόλαο. ίσος για να προστατεύει τα πλοία που μετέφεραν το πολύτιμο λάδι που γιαυτούς μετατρέπονταν σε χρυσάφι.
Yπάρχει και μία ιστορία που λέγετε.
Κάποτε ένα «Λαδάδικο» θα έκανε ένα μεγάλο μακρύ και επικίνδυνο ταξίδι προς την Κωνσταντινούπολη. Μία γριά εμφανίστηκε στον καπετάνιο και του ζήτησε να της μεταφέρει ένα πιθάρι λάδι, προσφορά της στον Άγιο. Ζήτησε μάλιστα να το παραδώσει στην εκκλησία του, στην πόλη. Ο καπετάνιος δέχτηκε.
Στο ταξίδι όμως συνάντησε μεγάλη τρικυμία και κινδύνευε το πλίο να βουλιάξει. Ο καπετάνιος επικαλέστηκε τον άγιο της Θάλασσας. Αυτός εμφανίστηκε και του ζήτησε να πετάξει το «λαδικό» τις γριάς στη θάλασσα. Ο καπετάνιος αρχικά δίστασε να πετάξει το λάδι γιατί δεν ήθελε να χαλάσει το τάμα της γριούλας. Ο άγιος όμως του αποκάλυψε ότι η γριά ήταν ο ίδιος ο διάβολος μεταμφιεσμένος που ήθελε να κάνει κακό στο καράβι και το πλήρωμα!
Ο καπετάνιος πείστηκε και πέταξε το «λαδικό» στη θάλασσα. Aμέσως η τρικυμία έπαυσε, από θαύμα και η θάλασσα έγινε λάδι!
Γι' αυτό, σε πολλά μέρη, την κακιά γριά την αποκαλούν και «λαδικό».
Η σύνδεση του Αγίου Nικόλαο με το λάδι ίσος να δικαιολογεί την αγάπη και το σεβασμό, προς αυτόν, των παλαιών παραγωγών και εμπόρων λαδιού.
Χρονολογίες που βρείκαμε.Α) Αναφορά από το Νοτάριο Τοξιότη ΕμμανουήλAπό το βιβλίο του Ιστορικού κ. Χαρίλαου Κόλλα, «Η νήσος των Κορυφών τον 16ο αιώνα», κατόπιν έρευνάς του, στο «Iστορικό Αρχείο Κέρκυρας».
Αναφορά στις εκκλησίες του αγίου Νικολάου στο Σταυρό, όπως αναφέρονται από τον κ. Κόλλα, με τις χρονολογίες που βρήκε...
Άγιος Nικόλαος, Καμάρι - Δαφνάτα. 11/7/1567
Άγιος Νικόλαος «εις τα Γουλημάτα». 27/12/1589
Άγιος Νικόλαος «των Μπραταδάτον» 24/11/1567Ας σημειωθεί ότι οι χρονολογίες που αναφέρονται (από το Νοτάριο Τοξιότη Εμμανουήλ), δεν είναι κτητορικές, αλλά τότε που συντάχτηκαν οι συμβολαιογραφικές πράξεις.
Οι εκκλησίες σημαίνει ότι προ υπήρχαν (δεκάδες, ίσος και εκατοντάδες χρόνια πριν πριν το 1500) !!!
Αυτά φέρονται ως συμπεράσματα από μελέτες του κ. Κόλλα, το Ιστορικό αρχείο της Κέρκυρας.
Η επόμενη αναφορά εκκλησιών του Σταυρού, είναι αυτή, του Μεγάλου Πρωτόπαπα, που έγινε στις 14 Mαΐου του 1753... περίπου 200 χρόνια αργότερα.
Β) Ο Μεγάλος Πρωτόπαπας της Κέρκυρας,
για τον Αι Νικόλα «της γενεάς Μπράτο», στα Λουκάτα.O Μεγάλος Πρωτόπαπας της Κέρκυρας, Σπυρίδων Βούλγαρης, περιόδεψε στην περιοχή έξι ημέρες, από τις 14 ως τις 20 Μαΐου του 1753 και κατέγραψε τις υπάρχουσες τότε εκκλησίες, τα ονόματα των κτητόρων αλλά και τα ονόματα των επιτρόπων και των κληρικών. Έτσι, λοιπόν έχουμε και μια πρώτη σοβαρή μαρτυρία για την εκκλησία:
«Μονή του Αγ. Νικολάου, εις τα Λουκάτα, της γενεάς Μπράτο, παπάς Γεώργιος Μπράτος».
Για τον
Αι Νικόλα «των Μπραταδάτον», ή
«της γενεάς Μπράτο», έχουμε λοιπον δύο μαρτυρίες.
14-20 Μαΐου του 1753, η νεότερη.
24 Νοεμβρίου του 1567, η παλαιότερη.Ας επαναλάβουμε ότι, οι εκκλησίες στο Σταυρό θα πρέπει να προυπήρχαν δεκάδες, ίσος και εκατοντάδες χρόνια πριν απο την πρώτη μαρτυρία. Υποθέτουμε απο το 1400 - 1450... τουλάχιστον! Δηλαδή, κατα την «πτώση της Κωνσταντινούπολης» (1453) σύγουρα οι καμπάνες τους, θα σήμεναν θλυβερά!
